sobota, 4 lutego 2012

"Szkatułka" Orson Scott Card


            Czy istnieje miłość absolutna? Czy kocha się na wiele różnych sposobów? Szalenie, namiętnie, bezgranicznie, nieustająco i dalej, aż starczy sił i możliwości? Tyle odpowiedzi, ile w ludziach miłości.
            A może istnieje gotowy „wzór na miłość ”? Kochamy zrównoważenie, czasem w ciszy i bez wzajemności, bywa jednak, że niepostrzeżenie wpadamy w sidła chorego i destrukcyjnego uczucia, które także skłonni jesteśmy nazywać miłością, mimo że wyniszcza i rani nie tylko nas, ale i  otoczenie.  A silne, niekontrolowane uczucie w stosunku do członka najbliższej rodziny to również miłość, tylko nieprawidłowa, usytuowana na marginesie społecznej akceptacji. Czy ma szanse przetrwać i zakończyć się dobrze?

            Quentin Fears, bohater książki Orsona Scotta Carda pt. Szkatułka na własnej skórze przekonał się, co niesie ze sobą taki rodzaj miłości. Nic nie zapowiadało, by uporządkowane do granic życie milionera miało niebawem wywrócić się do góry nogami. Wszystko płynęło swym monotonnym, regularnym rytmem, bez zbędnych emocjonalnych uniesień, przyprawione nieznacznie stosowną dozą rozrywki, jaką daje sama świadomość posiadania pieniędzy, które wręcz bez jego pomocy namnażały się w zawrotnym tempie. Czego jeszcze mógłby chcieć od życia piekielnie inteligentny i przesadnie bogaty mężczyzna? Nie trudno się pewnie domyślić, że jedynym pragnieniem jest kochająca kobieta u boku. Okazja do zrealizowania swych marzeń spada naszemu bohaterowi jak grom z jasnego nieba i z równą siłą przepełnia go uczuciem do tajemniczej kobiety imieniem Madeleine. Nieoczekiwana moc, jaka pcha go w jej objęcia, a także fakt, że tak bardzo przypominała mu jego zmarłą siostrę Lizzy pośpiesznie wiedzie go przed ołtarz. Czyż to nie iście sielankowy obraz? Czy coś jest w stanie zepsuć tę idyllę? Może fakt, że Madeleine przez długi czas odwlekała ich wspólną wizytę u jej rodziców? A może oświadczenie bohaterki po przybyciu na miejsce, że jej rodzice od dawna nie mieszkają w domu rodzinnym? A czy może mieć znaczenie tak drobny szczegół, jak cmentarz sąsiadujący z domem teściów, na którym pochowani są uczestnicy ich pierwszego, wspólnego śniadania, podczas którego się nawzajem poznali? Ups, zdradziłam za dużo? Nie, to zaledwie maleńki skrawek tej dziwnej i przerażającej historii.

            Cóż to za opowieść, Moi Drodzy?…Intrygująca? Poniekąd tak, mimo że pomysł na fabułę nie jest specjalnie innowacyjny.  Podczas lektury na ciele chwilami pojawia się dreszczyk emocji. Niestety w moim odczuciu książka bywa także irytująca. No, ale po kolei...
            Intryguje w niej mieszanka dwóch światów: rzeczywistego z magicznym. Bohaterów książki niby zaskakują dziwne relacje, jakie utrzymuje Quentin ze światem magii, który zdarzyło mu się poznać, ale nikt nie robi tego w sposób nad wyraz przekonujący. Zdaje się, że te odrealnione przygody milionera nie są czymś specjalnie nadzwyczajnym. Zupełnie jakby istoty paranormalne były w gruncie rzeczy czymś naturalnym.
            Niektóre przygody głównego bohatera potrafią zmrozić krew w żyłach, ale Szanowny Panie Card, dlaczego ich opisy są tak krótkie i nie ma ich więcej? W tych niewielkich fragmentach tekstu, gdzie strach wiedzie prym, bez wątpienia drzemie ogromny potencjał, lecz jak sądzę autor nie potrafił go w całości wykorzystać.
            Co zaś w Szkatułce irytuje? Z pewnością sposób prowadzenia fabuły, który dla mnie samej jest zbyt prosty. Quentin jako inteligentny i zdrowo myślący mężczyzna niejednokrotnie daje się ponieść chwili i po zaledwie kilku dniach znajomości poślubia Madeleine. Kilkadziesiąt stron dalej  z jego ust pada zapytanie: „Czy ja, tak naprawdę, znam swoją żonę?”*. No cóż Quentinie…śmiem twierdzić, że odpowiedź jest przecząca…

            Osoba polecająca mi tę pozycję obiecała poniekąd, że książka wywrze na mnie bardzo silne wrażenie. Starałam się zapomnieć o tym fakcie i nie oczekiwać gatunkowego mistrzostwa, lecz spodziewałam się czegoś więcej i nie ukrywam rozczarowania. Jak na horror siła oddziaływania Szkatułki na czytelnika była zdecydowanie zbyt mała. Może autor sprosta moim oczekiwaniom w kolejnych swoich powieściach? Sprawdzę to, ale nie natychmiast.

* Orson Scott Card „Szkatułka”, Warszawa 1998, Prószyński i S-ka,  str. 95

Ocena: 3/6

50 komentarzy:

  1. Jaka ładna czcionka na okładce! Muszę w końcu zabrać się za książki Carda

    OdpowiedzUsuń
  2. Alannado - jeśli masz takie postanowienie to śmiało. Pozdrawiam. :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Autor mama w planach czytelniczych :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Taki jest świat - chętnie poczytam jakie wrażanie na Tobie zrobił. :)

    OdpowiedzUsuń
  5. A ja z kolei mam mieszane uczucia. Jeśli wpadnie mi w ręce to oczywiście przeczytam jednak zbyt usilnie szukać nie będę :)

    OdpowiedzUsuń
  6. Gabrielle - całkiem dobre podejście do sprawy. ;)

    OdpowiedzUsuń
  7. Tak sobie myślę, po przeczytaniu Twojej recenzji, że ja pewnie wystawiłabym tej książce co najmniej "4". Chociaż zauważyłam, że ostatnio staję się coraz bardziej wymagająca. No ale książkę pewnie przeczytam, jak gdzieś dorwę :-)

    OdpowiedzUsuń
  8. Agnieszko - minimum 4? A mnie się wydaje, że (znając Twoje zamiłowanie do szczegółów) dałabyś mniejszą ocenę ode mnie. ;) Może się jednak mylę...:) Pozdrawiam Cię serdecznie! :)

    OdpowiedzUsuń
  9. Skoro niektóre przygody głównego bohatera potrafią zamrozić czytelnikowi krew w żyłach, to ja już chętnie poznam historię „Szkatułki”

    OdpowiedzUsuń
  10. Cyrysiu - zrób to, ciekawa jestem jak Ty odbierzesz tę książkę. :)

    OdpowiedzUsuń
  11. Tym razem spasuję. Zbyt wiele książek czeka w kolejce a do tej nie jestem przekonana;)
    Pozdrawiam!!

    OdpowiedzUsuń
  12. Uśmiechnęłam się. Tę książkę kupiłam okazyjnie ponad 10 lat temu i nigdy jej nie przeczytałam... Zniechęcił mnie format, jakoś tak... sama nie wiem. I widać, miałam rację.

    OdpowiedzUsuń
  13. Świetnie by było znać taki "wzór na miłość” ;)

    OdpowiedzUsuń
  14. Kasandro - rozumiem i pozdrawiam. :)

    Danusiu - kobieca intuicja??:) Chyba tak. :) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  15. Bibliofilko - świetnie? Może, ale czy to byłoby nadal tak piękne uczucie, gdybyśmy na nią wzór znali...?:) Można by polemizować, prawda?:)

    OdpowiedzUsuń
  16. Ta książka również mnie rozczarowała, choć z innych powodów. Dla mnie Card jest genialnym pisarzem, ale SF. Jego "Gra Endera" jest wspaniała i szczerze polecam. Po jej przeczytaniu oczywiście od razu sięgnęłam po inne książki tego autora i wtedy właśnie "Szkatułka" tak mnie rozczarowała. Nie ten gatunek literacki, nie ten poziom, choć oczywiście najgorsza książka to to nie jest ;-). Nie zrażaj się do autora, potrafi więcej! :-)

    OdpowiedzUsuń
  17. Felicjo - ktoś kto mi polecił "Szkatułkę" też mówił, że ma w swoim dorobku znacznie lepsze książki od tej. :) Zatem jeśli dwie osoby już mówią mi by próbować dalej to na pewno to zrobię. :) Dzięki!

    OdpowiedzUsuń
  18. Książkę sobie odpuszczę, jakoś nie mam ochoty na nią. Może kiedyś.. :] Świetna recenzja, jak zawsze! :P

    OdpowiedzUsuń
  19. Cassiel - dziękuję bardzo i pozdrawiam serdecznie. :)

    OdpowiedzUsuń
  20. Ja horrorów strasznie się boje, nawet jak sa słabe :(

    OdpowiedzUsuń
  21. Tosiu - hmmm...tak myślę czy z tym byś sobie poradziła jeśli się boisz...Co prawda momenty grozy w "Szkatułce" są krótkie i występują rzadko, ale jednak są silne więc...nic na siłę. :) Pozdrawiam. :)

    OdpowiedzUsuń
  22. Ja jednak mimo twojej niskiej oceny chciałabym przeczytać tę książkę, bo wydaje mi się, że spodoba mi się, a no i ma cudną okładkę! :*

    OdpowiedzUsuń
  23. Karolko - a pewnie, że spróbuj. :) Każdy ma swój gust przecież i nigdzie nie jest powiedziane, że co nie podoba się mnie, nie spodoba się przykładowo Tobie. :)

    OdpowiedzUsuń
  24. Ja tylko chciałem powiedzieć... Dobranoc
    ... jutro skomentuje, bo strasznie mi się ziewa aaaaaaaaa

    OdpowiedzUsuń
  25. Chyba sobie odpuszczę tę książkę. Skoro nie straszy i nie przeraża, to podziękuję. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  26. A mnie się podoba i kiedy tylko wpadnie w moje ręce, z chęcią przeczytam:)
    Pozdrawiam serdecznie!

    OdpowiedzUsuń
  27. Marku - to ja na to...dzień dobry. :)

    OdpowiedzUsuń
  28. Dosiaku - jeśli lubisz mocne wrażenia to o te tu dość ciężko...Pozdrawiam! :)

    OdpowiedzUsuń
  29. Isadoro - proszę bardzo, chętnie przeczytałabym co myślisz o "Szkatułce". :) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  30. Jakoś nie przepadam za horrorami, ale fabuła zdaje się być interesująca, a i Twoja recenzja brzmi niezwykle zachęcająco. :) Na pewno przemyślę kwestię przeczytania tej książki. Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  31. Nati - słusznie, przemyśl to. :) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  32. Czytałam "Grę Endera" - świetne! Potem jednak sięgnęłam po jakąś jego fantasy i rozczarowanie.

    OdpowiedzUsuń
  33. Zorijo - natchniona zachętą Felicji i teraz także Twoją już nabyłam na aukcji "Grę Endera". :) Już niedługo ja przeczytam. :) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  34. Hmm chyba jakoś nie szczególnie jestem zachęcona do przeczytania tej książki. Mimo wszystko ciekawią mnie te niektóre mrożące krew w żyłach przygody, więc nie mówię nie.

    OdpowiedzUsuń
  35. Marto - pewnie, jak będziesz mieć okazję to przeczytaj. :)

    OdpowiedzUsuń
  36. Przebijam z Dobry wieczór...
    Czas na mój komentarzyk:)
    Cytuję Twoje słowa Ewuniu: "Niektóre przygody głównego bohatera potrafią zmrozić krew w żyłach, ale Szanowny Panie Card, dlaczego ich opisy są tak krótkie i nie ma ich więcej?" Myślę że ostatnio czytana przez Ciebie książka Jacka Ketchuma zrobiła swoje:))). Jesteś głodna klimatu grozy. Odpowiadając na Twoje pytanie śmiało można odpowiedzieć: "Bo Card to nie Ketchum, Card nie należy z pewnością do spadkobierców Edgara Alana Poe"
    Lubisz się bać? To powiem że wyślę Ci walentynkę:)))

    OdpowiedzUsuń
  37. Marku - nie ma co kryć, że pewnie masz dużo racji w tym co piszesz, ale tu nie chodzi tylko o Ketchuma. Chodzi o ogół literatury jaką czytam - lubię jej mocną stronę i takie książki w większości czytam. Dlatego oczekuję mocnych doznać od horrorów, thrillerów...:)
    Walentynkę mówisz? Nie przypominam sobie byś dysponował moim adresem zamieszkania. ;) Zresztą to byłby myślę miły akcent pod warunkiem, że nie dołączyłbyś do niej pukla swoich włosów lub czegoś w tym stylu... ;)

    OdpowiedzUsuń
  38. Pukla swoich włosów? Przy moim łysieniu toż to by była nieopisana rozrzutność! (Ty pewnie mogła byś rozsyłać je dziesiątkami, bez większego uszczerbku dla fryzury he he)
    Walentynkę naprawdę myślałem Tobie wysłać, ale jak zauważyłaś Poczta Polska miała by nie lada zagwostkę przy poszukiwaniu Ewy Książkówki (tak,tak, nadałem Ci te nazwisko). Listonosze potrafią czasami dokonać cudu... a może Jesteś tam już na tyle sławna, że takie listy dochodzą bez problemu:)))

    Przepraszam, że tak dalece odchodzę od tematu książkowego... tak jakoś mi zeszło...
    Pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
  39. Marku - listonosze faktycznie potrafią wiele, ale chyba nie aż tak. ;) Zwłaszcza, że o mojej "działalności" nikt nie wie. ;) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  40. nie moja działka. Pozdrawiam ciepło.

    OdpowiedzUsuń
  41. Nie wiem, ja po protu wiem, że nie dla mnie. Tak sądzę, a że dodatkowo mam mętlik w głowie to inna sprawa...

    OdpowiedzUsuń
  42. Nawet po komentarzu to widać. Po prostu napiszę, nie dla mnie. Nie dość, że jako horror się nie sprawdza, to sama fabuła mnie nie pociąga...

    OdpowiedzUsuń
  43. Trochę mnie zmartwiłaś. Moja znajomość z twórczością Orsona, jak dotychczas, była pasmem wspaniałej rozrywki; świetnych lektur. Aż się boję tej Szkatułki...

    OdpowiedzUsuń
  44. Mery - no wcale mnie to nie dziwi...;) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  45. Andrew - wiesz, nigdzie nie jest powiedziane, że to co mnie do gustu nie przypadło nie spodoba się Tobie...:)Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  46. Ciekawa okładka i miałam nadzieję, że może mroczna treść :D Może spróbuję ?

    OdpowiedzUsuń
  47. Cassin - może akurat Ciebie ta książka zafascynuje, kto wie?:)

    OdpowiedzUsuń
  48. Zdecydowanie wolę autora w wydaniu fantastycznym , horrorów unikam ;)

    OdpowiedzUsuń
  49. Dalio - i słusznie, bo w tym przypadku Card się nie popisał...:)

    OdpowiedzUsuń

SPAM, reklamy, wulgaryzmy oraz komentarze niezwiązane z tematyką wpisu bezwzględnie usuwam.